پروتکل FTP چیست و کاربرد آن

برنامه نویس ها و یا مدیران وبسایت قطعاً درباره FTP چیزهایی شنیدند که می تواند کامل و یا ناقص بوده باشد. در این قسمت قصد داریم  تا به صورت مناسب به موضوع پروتکل FTP چیست و کاربرد آن در دنیای امروز چه مواردی است بپردازیم. قطعاً کسانی که در این حوزه فعالیت دارند نیاز است تا به سراغ این پروتکل رفته و از آن اطلاعات کاملی را به دست آورند.

پروتکل FTP یکی از قدیمی ترین و پرکاربردترین پروتکل های اینترنت بوده و می تواند کاربردهای زیادی در دنیای وب داشته باشد. موضوع بر می گردد به انتقال فایل بین دو سیستم که در سال های قبل از وارد شدن این موضوع شما دردسرهای زیادی از این بابت داشتید. به راحتی نمی توانستید این موضوع را پیش ببرید تا پروتکل FTP وارد بازار شد و سیستم جدیدی وارد این موضوع شد.

اگر شما نیز قصد دارید تا اطلاعات کاملی در باب این موضوع بدست آورید بهتر است تا انتها همراه ما باشید.

پروتکل FTP چیست؟

پروتکل FTP که مخفف File transfer protocol است به معنی پروتکل انتقال فایل شناخته می شود. در این پروتکل به گروهی از قوانین اشاره می کند که بر نحوه انتقال فایل ها از یک سیستم به سیستم دیگر از طریق اینترنت توسط رایانه ها حاکم است. کسب و کارها از FTP برای ارسال فایل بین رایانه ها استفاده می کنند. در حالی که وبسایت ها از این پروتکل برای آپلود و یا دانلود فایل ها از سرورهای وبسایت خود استفاده می کنند.

FTP با باز کردن دو اتصال کار می کند که کامپیوترها را در تلاش برای برقراری ارتباط با یکدیگر به هم مرتبط می کند. یک اتصال برای دستورات و پاسخ هایی که بین دو کلاینت ارسال می شود تعیین شده است و کانال دیگر انتقال داده ها را انجام می دهد. در طول انتقال FTP، چهار فرمان توسط کامپیوترها، سرورها و یا سرورهای پروکسی که در حال ارتباط هستند استفاده می شود.

هنگام انتقال فایل ها، FTP از سه حالت مختلف استفاده می کند که به بلوک، جریان و فشرده تقسیم بندی می شود. حالت استریم FTP را قادر می سازد تا اطلاعات را در رشته ای از داده ها بدون هیچگونه مرزی بین آن ها مدیریت کند. حالت بلوک داده ها را به بلوک ها جدا می کند. در نوع فشرده سازی نیز FTP از الگوریتمی به نام Lempel-ziv برای فشرده سازی داده ها استفاده می کند.

FTP برای چه مواردی مفید است؟

یکی از دلایل مهم نیاز کسب و کارها و افراد مدرن به پروتکل FTP، تهیه توانایی برای انتقال حجم فایل های بزرگ است. شما در زمانی که به دنبال انتقال فایل های کوچک می باشید می توانید از طریق روش های مختلفی این موضوع را انجام دهید. اما با استفاده از پروتکل FTP می توانید صدها گیگ به صورت یکجا فایل را منتقل نمایید.

زمانی که حجم زیادی از داده ها را به صورت یکجا انتقال می دهید باعث می شود تا روند کاری شما سرعت بیشتری به خود بگیرد. به عبارت دیگر گردش کاری شما بهبود می یابد. اگر از این پروتکل استفاده نکنید مجبور هستید تا آن فایل ها را یکی یکی ارسال نمایید، زمانی که می توانید کارهای دیگری را انجام دهید.

اگر مقدار فایل شما زیاد باشد و نیاز باشد تا یک ربع به این ارسال به طول انجامد پروتکل FTP به گونه ای است که مدیریت مربوط به آن را به منظور انتقال درست انجام دهد. کاربردهای زیادی این پروتکل دارد که بخشی از آن را در پایین بیان می نماییم.

امکان پشتیبان گیری یکی از قابلیت ها است. FTP می تواند توسط سرویس های پشتیبان یا کاربران فردی برای پشتیبان گیری از داده ها از یک مکان به یک سرور پشتیبان امن که خدمات FTP  را اجرا می کند، استفاده شود.

کپی یا همانندسازی یعنی شما مانند پشتیبان گیری با کپی کردن از داده ها از یک سیستم به سیستم دیگر، دسترسی و انعطاف پذیری بالایی در اختیار دارید.

دسترسی و بازگذاری داده FTP یکی دیگر از موارد مربوط به FTP است که برای بارگذاری داده ها بر روی یک سیستم راه دور استفاده می شود.

برای مشاهده‌ی مقالات بیشتر میتوانید به مجله ویرا مراجعه فرمایید.

انواع پروتکل های FTP

شما می توانید از FTP برای انجام چندین نوع کار استفاده کنید، سه دسته اصلی از FTP ها وجود دارند که می تواند بخش زیادی از فعالیت شما را دربر گیرد.

FTP plain

این نوع از FTP ها به صورت معمولی بوده و بدون هیچ گونه رمزگذاری مورد استفاده قرار می گیرد. به طور پیش فرض از پورت 21 استفاده می کند و اکثر مرورگرهای وب از آن پشتیبانی می کنند.

FTPS

این نوع از پروتکل FTP به صورت FTP Secure یا لایه سوکت های امن که به صورت SSL می باشد، اشاره دارد زیرا این نوع سرور FTP از رمزگذاری SSL استفاده می کند که کمی با FTP معمولی متفاوت است. تفاوت اصلی مربوط به آن از باب امنیتی است. به عبارتی FTPS مربوطه به صورتی بیان می شود که FTP به صورت رمزگذاری شده اختراع شده است.

FTPES

آخرین نوع از پروتکل FTP به صورت FTPES که به معنای صریح می باشد، بیان می شود. این پروتکل از مخفف پروتکل انتقال فایل بر امنیت لایه انتقال صریح است. این نوع FTP مانند FTP معمولی با استفاده از پورت 21 شروع می شود. اما سپس دستورات ویژه آن را به یک انتقال رمزگذاری شده با TLS/SSL ارتقاء می دهند. از آنجایی که با فایروال ها به خوبی کار می کند، برخی ترجیح می دهند از FTPES به FTPS استفاده کنند.

امنیت در FTP

این پروتکل به صورت یک تونل امن برای انتقال اطلاعات تهیه نشده است. شما بدون هیچگونه سدی با این موضوع روبرو می شوید. اگر یک هکر قصد کند که انتقال FTP را رهگیری کند، مجبور نمی باشد که برای مشاهده یا ایجاد تغییرات در داده های قابل استفاده، رمزگذاری را مختل کند. حتی اگر از فضای ذخیره سازی ابری FTP استفاده می کنید، اگر ارائه دهنده سرویس سیستم خود را در معرض خطر قرار دهد، داده ها می توانند رهگیری و مورد سوء استفاده قرار گیرند.

بنابراین می توان بیان نمود که داده هایی که از این طریق انتقال می یابند هدف نسبتاً ضعیفی برای سو استفاده ها خواهد بود. از طریق اسکن پورت ساده، یک هکر می تواند یک انتقال FTP را بررسی کند و سعی کند از آسیب پذیری های آن سو استفاده کند.

یکی از آسیب پذیری های متداول FTP استفاده آن از رمزهای عبور متن شفاف است. که رمزهای عبوری هستند که تحت فرایند رمزگذاری قرار نمی گیرند. اما در پروتکل های امن تری شما با استفاده از یک الگوریتم می توانید برای پنهان کردن رمز عبور واقعی استفاده کنید.

می توان بیان نمود که پروتکل FTP رمزهای عبور را ایمن نمی کند و باعث می شود تا به راحتی مورد حمله هکرها قرار گیرد.

تفاوت بین FTP و SFTP

در FTP شما با محتوایی به معنی پروتکل انتقال فایل روبرو می باشید. اما در SFTP به شما امکان داده می شود تا انتقال فایل پوسته امن صورت گیرد. این موضوع به شما امکان انتقال فایل را می دهد که از طریق SSH ایمن شده است که دسترسی کامل به حساب های پوسته را فراهم می کند.

FTP  با SFTP تفاوت دارد شما کانال امنی از سوی SFTP خواهید داشت و به کاربران اجازه می دهد تا آن ها فایل های مورد نظر را در کانالی رمزگذاری شده منتقل نمایند. اتصالات ورودی که هر پروتکل استفاده می کند نیز متفاوت بوده، در حالی که FTP به صورت پیش فرض از پورت 21 بهره می برد شما در SFTP این موضوع را با پورت 22 مشاهده می کنید.

نحوه انتقال داده ها نیز به صورت قابل توجهی متفاوت است. SFTP از روش تونل سازی برای انتقال داده ها استفاده می کند. میزان امنیتی که در پروتکل SFTP دارید بسیار بالاتر از FTP است.

تفاوت دو پروتکلFTP و HTTP

با وجود اینکه پروتکل انتقال متن که به HTTP معروف است با FTP شباهتی از بابت عملکرد انتقال فایل بین سیستم ها داشته باشند، اما تفاوت های اساسی بین این دو مشاهده می شود. HTTP قادر است که چندین فصل یا بخش را به صورت همزمان پشتیبانی کند. بنابراین می توان بیان نمود که داده های استفاده شده در یک جلسه را برای استفاده از آن در جلسه بعدی ذخیره نمی کند.

FTP حالتی است که داده های مربوطه را جمع آوری می کند و در درخواست بعدی مشتری از آن استفاده می کند. از آنجایی که FTP این عملکرد را انجام می دهد تعداد جلساتی که می تواند به طور همزمان پشتیبانی کند محدود است. صرف نظر از پهنای باند یک شبکه، HTTP این پتانسیل را دارد که روش بسیار کارآمدتری برای انتقال داده باشد.

شما در زمانی که از FTP استفاده می کنید نیاز است تا قبل از انتقال اطلاعات احراز هویت مشتری انجام دهید. با HTTP، نیازی به احراز هویت مشتری نیست. HTTP  از یک پورت معروف و رایج استفاده می کند که کار با فایروال ها را آسان می کند. در برخی موارد، مدیریت FTP برای فایروال دشوارتر است.

بررسی پروتکل های FTP و MFT

انتقال فایل مدیریت شده که به MFT معروف می باشد در مقایسه با FTP دارای تفاوت هایی می باشد. FTP اگرچه در بسیاری از تنظیمات موثر است. اما برای سازگاری با تهدید پیچیده ای که امروزه مردم مجبور به مقابله با آن هستند طراحی نشده است. همانطور که از نام آن پیداست، انتقال فایل مدیریت شده با مدیریت و انطباق و ویژگی های امنیتی مختلف همراه است.

این موارد نه تنها برای ایمن تر کردن انتقال داده ها بلکه برای جلب رضایت مقاماتی که به انتقال امن داده ها نیاز دارند. به ویژه در شرکت هایی که داده های حساسی مانند سوابق پزشکی بیماران را مدیریت می کنند، مهم است.

حتی زمانی که شما ویژگی های امنیتی و مدیریتی مربوط به FTP را به صورت دستی برنامه ریزی کنید باز MFT در زمان و انرژی شما صرفه جویی می کند.

نتیجه گیری

پروتکل FTP برای انتقال فایل ها قابلیت بسیار مناسبی داشته و می تواند جابجایی را به صورت مطلوب صورت دهد. البته پروتکل FTP در حال کناره گیری و باز شدن راه برای دو پروتکل FTPS و SFTP می باشد که دارای ابعاد امنیتی بهتری می باشد. اما با این حال در سطح وب از این پروتکل هنوز استفاده هایی می شود.

این پروتکل برپایه روشی استاندارد سعی می کند تا انتقال فایل ها را در شبکه ای کوچک از کامپیوترها ایجاد انجام دهد. از این پروتکل برای انتقال فایل ها بین حساب های یک یا دو کامپیوتر مختلف  در یک شبکه استفاده می شود.

افرادی که در حوزه وب در حال فعالیت می باشند نیاز است تا به صورت دقیق اطلاعات کاملی از این موضوعات داشته باشند. تا بتوانند عملکرد مطلوبی را پیاده سازی نمایند.