در دنیای کسب و کار، تمام سازمانها در پی بهبود و بهره وری بیشتر هستند. جهت دستیابی به این هدف، یکی از ابزارهای ضروری، بنچ مارکتینگ (Benchmarking) نام دارد. بنچ مارک به معنی مقایسه و اندازه گیری عملکرد کمپانی با استفاده از عملکرد رقبا و استانداردهای صنعت است. این روش به کسب و کارها کمک کرده تا بهترین شیوهها و فرایندها را شناسایی نموده و بهبود عملکرد خود را در مقایسه با رقبا و استانداردهای بین المللی ادامه دهند. در این مطلب، به بررسی روشها، مدلها و استراتژیهای گوناگون بنچ مارکینگ خواهیم پرداخت.
Benchmark بنچمارک
در زمینه کسب و کار، بنچ مارک، استاندارد و نقطه مرجعی بوده که بر اساس آن میتوان عملکرد یک کمپانی، محصول، خدمات و فرآیند را اندازه گیری نمود. به طور کلی بنچ مارک جهت مقایسه و ارزیابی عملکرد یک کسب و کار با کسب و کارهای مشابه و میانگین صنعت استفاده میشود. برای مثال، یک شرکت ممکن بوده عملکرد مالی خود را در مقابل رقبای خود یا حتی در مقایسه با میانگین صنعت مورد سنجش قرار دهد.
به صورت مشابه، یک شرکت ممکن بوده شیوههای خدمات مشتری خودش را با شیوههای خدمات مشتری رقیبان خود مقایسه کند. یک کسب و کار با مقایسه عملکرد خود با بنچ مارکها، قادر است بخشهایی را که در آنها عملکرد خوبی دارد و بخشی که نیاز به بهبود دارند شناسایی کند. این کار میتواند به کسب و کار کمک کند تا اهدافشان را تعیین کند، مسیر پیشرفت را دنبال نموده و تصمیمات استراتژیک جهت بهبود عملکرد کلی خود بگیرد.
بنچ مارکتینگ چیست؟
بنچ مارکتینگ یک فرآیند مقایسه عملکرد کسب و کار، محصول و خدمت یا فرآیند با سایر مشاغل یا محصولات، خدمات و فرآیندها به جهت شناسایی نقاط قوت، ضعف و بهبود عملکرد کسب و کار است. این مورد شامل اندازه گیری عملکرد در مقابل استانداردهای تثبیت شده یا رهبران صنعت جهت شناسایی فرصتهای بهبود و تعیین اهداف برای عملکرد آینده کسب و کار است.
اهمیت بنچمارک چیست؟
بنچ مارک برای کسب و کارها اهمیت فراوانی دارد که در این بخش به بعضی از مهمترین دلایل آن اشاره میکنیم:
- شناسایی زمینههای بهبود: با مقایسه عملکرد یک کسب و کار با دیگر کسب و کارها، بنچ مارکینگ میتواند به شناسایی نواحی که آن کسب و کار در آنها ضعیف بوده و نیاز به بهبود دارد، کمک نماید.
- تعیین اهداف: بنچ مارک قادر است به کسب و کارها کمک کند تا اهداف قابل دستیابی و واقعی را برای بهبود عملکرد خود تعیین نمایند.
- افزایش رقابت پذیری: بنچ مارک میتواند به کسب و کارها کمک کند تا با شناسایی اصولی بهترین شیوهها و زمینههایی که میتواند عملکردشان را بهبود بخشند، در بازار رقابتی به بهترین شکل فعالیت کنند.
- افزایش رضایت مشتری: بنچ مارکینگ میتواند به یک کسب و کار کمک نماید تا خدمات قابل ارائه به مشتریان را با شناسایی زمینههای قابل بهبود و برآورده نمودن انتظارات مشتری، بهبود دهد.
- بهبود کارایی: بنچ مارک میتواند به بیزنسها کمک کند تا زمینههایی را که میتوانند کاراییشان را بهبود بخشند و هزینهها را به شکل چشمگیری کاهش دهند، شناسایی نماید.
- بهبود کیفیت: بنچ مارک به کسب و کارها کمک نموده تا کیفیت محصولات و خدمات خود را با شناسایی نواحی قابل بهبود محصول یا خدمت، به خوبی افزایش دهند.
بنچ مارکتینگ تنها یکی از انواع محتلف دیجتال مارکینگ میباشد. برای آشنایی با دیجیتال مارکتینگ و اهمیت آن در دنیای بیزینس مقاله اهمیت ورود دیجیتال مراکتینگ به دنیای بیزینس را بخوانید.
مدلهای مختلف بنچ مارکتینگ
بنچ مارکتینگ انواع گوناگونی دارد که در هر صنعت با توجه به وضعیت هر کسب و کار میتوان از یک یا حتی چند نوع از آنها استفاده کرد. در ادامه به مدلهای متنوع بنچ مارک کردن اشاره خواهیم کرد:
بنچ مارکتینگ داخلی (Internal benchmarking)
این مدل بنچ مارکتینگ عملکرد بخشهای مختلف در یک سازمان را مقایسه مینماید. هدف این نوع از بنچ مارکینگ، شناسایی بهترین فرآیندها در سازمان، ترویج همکاری و به اشتراک گذاری دانش و منابع است. برای مثال یک شرکت خرده فروشی با چندین شعبه ممکن بوده عملکرد فروش فروشگاههای گوناگون خود را جهت ارتقا همکاری مقایسه کند. شرکت ممکن بوده متوجه شود که یک فروشگاه در طول فصلهای خاص یا تبلیغات، فروش بالاتری دارد و برای بهبود عملکرد به صورت کلی، بهتر است این اطلاعات را با فروشگاههای دیگر هم به اشتراک میگذارد.
بنچ مارکتینگ خارجی (External benchmarking)
بنچ مارکینگ خارجی در برگیرنده مقایسه عملکرد یک کسب و کار با دیگر کسب و کارها در همان صنعت یا بخش است. این نوع بنچ مارکتینگ قادر است برای شناسایی بخشهایی که یک کسب و کار از رقبا عقب مانده و برای شناسایی جدیدترین و بهترین فرایندهای رقبای پیشرو در صنعت مفید واقع شود.
بنچ مارکتینگ رقابتی (Competitive benchmarking)
این نوع بنچ مارکینگ، عملکرد یک کسب و کار را با عملکرد رقبایتان مقایسه میکند. هدف این مدل از بنچ مارکتینگ شناسایی مناطقی بوده که کسب و کار در آنها ضعیف عمل کرده و از بهترین استراتژیهای رقبا جهت بهبود فرایندهای کسب و کار خود یاد میگیرد. برای مثال یک شرکت هواپیمایی امکان دارد برنامه ریزی پروازهای خود را با رقبای خود مقایسه کرده تا بخشهایی را که در آنها عملکرد ضعیفتری دارد شناسایی کند.
بنچ مارکتینگ عملکردی (Functional benchmarking)
این نوع از بنچ مارک عملکرد یک کارکرد خاص کسب و کار همچون بازاریابی یا خدمات مشتری را با دیگر کسب و کارها مقایسه میکند. هدف این روش از بنچ مارک، شناسایی برترین فرایندها در یک حوزه مشخص و بهبود عملکرد آن است؛ برای مثال یک بیمارستان ممکن است رتبه بندی رضایت بیمار خود را با دیگر بیمارستانها مقایسه کند تا در صورت نیاز قادر باشد از فرآیندهایی که آنها جهت افزایش رضایت بیماران استفاده میکنند، کمک بگیرد.
بنچ مارکتینگ جنریک (Generic benchmarking)
این مدل بنچ مارک، عملکرد یک کسب و کار را با سازمانهای خارج از آن صنعت مقایسه میکند. هدف از این روش، شناسایی بهترین متدها و ایدههای نوآورانه از دیگر صنایع است که میتواند در کسب و کار اعمال شود. برای مثال یک شرکت تولید کننده تراشههای مخصوص لپتاپ ممکن است فرآیندهای توسعه محصول خود را با فرآیندهای یک تولید کننده خودرو موفق مقایسه نماید تا بتواند ایدههای نوآورانهای را شناسایی کند که در فرآیند توسعه محصول خود اعمال کند. مثلا ممکن است تولید کننده خودرو از روشهای تولید فوق سریع با تکنولوژیهای خاصی استفاده کند که یک شرکت تولید تراشه هم بتواند آنها را به کار گرفته و سرعت تولیدات خود را به خوبی افزایش دهد.
بنچ مارکتینگ مالی (Financial Benchmarking)
بنچ مارکینگ مالی در بر گیرنده مقایسه عملکرد مالی یک سازمان با دیگر سازمانها در همان صنعت است. این مدل بنچ مارک میتواند جهت شناسایی مناطقی که سازمان از لحاظ سودآوری، کارایی و بازگشت سرمایه در آنها عملکرد ضعیفی دارد، مفید واقع شود.
بنچ مارکتینگ فرآیندی (Process benchmarking)
در این حالت از بنچ مارک، فرآیندهای مورد استفاده به وسیله یک کسب و کار را با فرآیندهای مورد استفاده به وسیله سایر مشاغل مقایسه میشوند و هدف آن شناسایی روشهایی برای ساده سازی فرآیندها، کاهش هزینهها و بهبود هرچه بهتر کیفیت است.
بنچ مارکتینگ استراتژیک (Strategic benchmarking)
در این مدل بنچ مارک، استراتژیها و اهداف کلی کسب و کار را با دیگر کسب و کارها مقایسه مینماییم تا با شناسایی فرصتهای بهبود، رقابت پذیری را افزایش دهیم. هدف این روش از بنچ مارک، شناسایی مناطقی بوده که کسب و کار میتواند استراتژی خود را بهبود داده و از استراتژیهای پیشتازان صنعت کمک بگیرد.
بنچ مارکتینگ بینالمللی (International benchmarking)
بنچ مارک بینالمللی یک نوع از بنچ مارک بوده که شامل مقایسه عملکرد یک کمپانی با همتایان خود در مقیاس جهانی است. این امر میتواند اطلاعات بسیار ارزشمندی را در مورد بهترین فرایندهای روز دنیا و زمینههایی که میتوان در آنها بهبودی ایجاد کرد، ارائه دهد. این فرآیند در برگیرنده شناسایی شرکتهایی بوده که پیشروهای صنعت در نظر گرفته میشوند، فرآیندهای آنها را تجزیه و تحلیل میکنند و در نهایت آنها را در شرکت خود تطبیق یا پیاده سازی میکنند.
توسعه کسب و کار شما با بنچ مارکینگ
بنچ مارک میتواند یک ابزار موثر جهت توسعه کسب و کار شما باشد. با مقایسه فرآیندهای کسب و کار خود با پیشتازان صنعت یا رقیبانتان، میتوانید بخشهایی از کسب و کار که نیاز به بهبود دارند را شناسایی کنید. شما همچنین میتوانید برترین فرآیندها را از دیگر صنایع آموخته و از آنها در راستای بهبود عملکرد و رقابت خود پیاده سازی کنید. افزون بر این، بنچ مارکتینگ قادر است به شما کمک کند تا اهداف عملکردی بلند پروازانهتر و چالش برانگیزتر تعیین کنید که میتواند کسب و کار شما را به سطوح بسیار بالاتری از موفقیت هدایت کند. همچنین میتوانید از بنچ مارکتینگ جهت شناسایی فرآیندهای ناکارآمد و پرهزینه در کسب و کار خود و یافتن راههایی جهت ساده سازی آنها و کاهش هزینهها استفاده کنید.